(Xây dựng) - Tại phiên Quốc hội tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn sáng 7/11, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã trực tiếp trả lời chất vấn đại biểu về việc giải quyết vướng mắc tại dự án nhiệt điện Long Phú I.

Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên trả lời chất vấn liên quan đến việc xử lý vướng mắc tại dự án nhiệt điện Long Phú 1.

Đại biểu Tô Ái Vang – Đoàn ĐBQH Sóc Trăng cho biết: Dự án Nhà máy nhiệt điện Long Phú 1 gồm 3 tổ máy, có tổng công suất là 1.200 MW. Theo kế hoạch thì tổ máy số 1 của nhà máy sẽ được đưa vào vận hành thương mại vào năm 2018… Tuy nhiên, đến tháng 11/2023, tiến độ đầu tư, xây lắp dự án mới đạt 78% khối lượng công việc hoàn thành so với hợp đồng. Dự án đang dừng triển khai, chậm tiến độ 5 năm so với dự kiến đưa dự án vào vận hành.

Đại biểu phán ảnh: Việc dừng thi công trong thời gian dài sẽ ảnh hưởng đến chất lượng vật tư, thiết bị đang lưu kho bãi ở công trường, có nguy cơ phải thay thế mới, làm thiệt hại tài sản Nhà nước, nếu không có biện pháp bảo quản hợp lý và kịp thời.

Đại biểu đặt câu hỏi: Bộ trưởng Bộ Công Thương có giải pháp nào và thời gian nào để sớm trình Thủ tướng giải quyết vướng mắc, đưa nhiệt điện Long Phú 1 vào vận hành?

Phúc đáp chất vấn của đại biểu, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết: Từ năm 2010, Dự án nhiệt điện Long Phú 1 được Chính phủ giao cho Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN) làm chủ đầu tư. Đến ngày 30/12/2014, PVN đã ký với liên doanh nhà thầu Power Machine (công ty của Nga) và Tổng công ty PTSC làm tổng thầu EPC, trong đó Power Machine là nhà thầu đứng đầu liên danh.

Tuy nhiên, việc thực hiện dự án mới được khoảng 77 - 78% thì phát sinh vướng mắc liên quan đến lệnh cấm vận của Hoa Kỳ đối với Power Machine từ ngày 26/1/2018. Đến tháng 1/2019, nhà thầu Power Machine đã có văn bản chính thức thông báo về việc chấm dứt thực hiện hợp đồng EPC do bất khả kháng.

Đến ngày 23/8/2019, sau khi qua hàng chục cuộc trao đổi và đàm phán không thành, Công ty Power Machine đã thông qua luật sư đại diện của mình gửi đơn kiện PVN đến Trung tâm tài chính quốc tế Singapore tại SIAC.

Trọng tài quốc tế Singapore đã có 2 phiên xét xử diễn ra, đợt 1 từ ngày 16 đến ngày 20/1/2013 và đợt 2 là từ ngày 30/1/2023 cho đến ngày 03/2/2023. Dự kiến trong quý IV/2023, tòa án sẽ đưa ra phán quyết cuối cùng. “Như vậy, sau khi có phán quyết của tòa án, PVN mới có thể đưa ra phương án chính thức tiếp tục triển khai đối với Dự án Long Phú 1”, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.

Bộ trưởng cho biết: Với vai trò là chủ đầu tư dự án Long Phú 1, Chính phủ, Bộ Công Thương đã và sẽ chỉ đạo PVN có phương án thực hiện đối với dự án này, với mục tiêu giảm thiểu thiệt hại, đưa dự án vào vận hành một cách sớm nhất.

Quan điểm là ưu tiên kế thừa, tận dụng tối đa các nhà thầu phụ, nhà sản xuất, các vật tư thiết bị đã và đang tham gia dự án nhằm bảo đảm tính tương thích về công nghệ, giảm thiểu giao diện, quản lý, tối ưu hóa thiết kế và tiến độ.

Theo Bộ trưởng, thực tế tới nay nhiều hệ thống thiết bị chính thức của dự án đã được sản xuất, chế tạo và lưu tại kho nơi sản xuất hoặc vận chuyển một phần về công trường của dự án này. Trong trường hợp có vấn đề vượt thẩm quyền của PVN sẽ báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh: Chính phủ, đặc biệt là Thủ tướng Chính phủ đã và đang chỉ đạo sát sao, bảo đảm làm sao tái khởi động, hoàn thiện dự án trong thời gian sớm nhất, phấn đấu trong năm 2026.

Việc giải quyết vướng mắc tại dự án nhiệt điện Long Phú I phải bảo đảm đúng luật pháp và bảo vệ cao nhất lợi ích quốc gia, dân tộc, nhưng đồng thời cũng phải giữ gìn được mối quan hệ tốt đẹp với Nga, nhất là trong bối cảnh hiện nay. Về phía Bộ Công thương, Bộ thường xuyên đôn đốc, tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cho dự án này; thường xuyên tham mưu, đề xuất với Thủ tướng xem xét những vấn đề vượt thẩm quyền để khẩn trương đưa dự án này đi vào hoạt động.

“Thời gian qua, Bộ trưởng Bộ Công Thương với tư cách là Trưởng đoàn đàm phán, cũng đã rốt ráo làm việc với phía bạn và đồng thời chỉ đạo PVN khẩn trương tìm các giải pháp, sau khi có phán quyết của tòa án sẽ triển khai thực hiện như đã báo cáo ở trên”, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng cho biết.