(Xây dựng) – Mới đây, Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP), Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Bộ Y tế Việt Nam phối hợp cùng một liên minh đối tác do HR Wallingford đứng đầu tổ chức Hội thảo khu vực nhằm chia sẻ thông tin về Dự án phát triển hệ thống cảnh báo dịch sốt xuất huyết tích hợp dữ liệu quan trắc từ vệ tinh, hay còn gọi là hệ thống D-MOSS.

Các đại biểu tham dự chụp ảnh kỷ niệm tạo hội thảo.

Được biết, hệ thống D-MOSS được phát triển trong khuôn khổ một dự án sáng tạo đa bên do Cơ quan Vũ trụ Vương quốc Anh (United Kingdom Space Agency) tài trợ. D-MOSS là hệ thống cảnh báo sốt xuất huyết đầu tiên tích hợp dữ liệu quan trắc từ vệ tinh và dữ liệu về thời tiết để đưa ra các cảnh báo thường quy. Như vậy, D-MOSS là một hệ thống chạy trên nền tảng web có thể dự báo các đợt dịch sốt xuất huyết bùng phát trước tới 6 tháng.

Hệ thống D-MOSS được giới thiệu cho các bên liên quan ở 7 quốc gia gồm Bangladesh, Cambodia, CHDCND Lào, Malaysia, Philippines, Sri Lanka và Thailand. Khả năng nhân rộng hệ thống D-MOSS ra các quốc gia này cũng đã được nghiên cứu. Tại hội thảo, đại diện của 7 quốc gia đã trình bày về hệ thống và các phương pháp mà các quốc gia này hiện đang sử dụng trong việc theo dõi và phòng chống sốt xuất huyết.

Theo thống kê, sốt xuất huyết là bệnh do vi-rút từ muỗi gây ra và có tốc độ lây truyền nhanh nhất trên thế giới. Bệnh sốt xuất huyết đã có mặt trên 150 nước, nghĩa là khoảng 40% dân số thế giới hiện đang sống ở các quốc gia có nguy cơ mắc sốt xuất huyết hàng ngày. Ước tính, sốt xuất huyết gây tổn thất trên toàn cầu khoảng 9 tỷ USD/năm. Đặc biệt, khu vực Đông Nam Á và Tây Thái Bình Dương bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi dịch sốt xuất huyết. Mặc dù tình hình dịch tễ sốt xuất huyết trở nên nghiêm trọng hơn trong những năm gần đây nhưng hiện vẫn chưa có một hệ thống cảnh báo dịch sốt xuất huyết trước 6 tháng.

Tại Việt Nam, sốt xuất huyết gây gánh nặng lớn về y tế công cộng do tỷ lệ mắc, tỷ lệ tử vong do sốt xuất huyết cao. Ngoài ra, sốt xuất huyết cũng gây thiệt hại lớn cho nền kinh tế Việt Nam. Từ năm 2000, số ca mắc sốt xuất huyết ở Việt Nam đã tăng hơn 100%. Năm 2017, Việt Nam hứng chịu một đợt dịch sốt xuất huyết lớn, ảnh hưởng tới 170.000 người và 38 ca tử vong.

Bộ Y tế đánh giá cao sáng kiến và sự hỗ trợ kĩ thuật mà dự án mang lại. Đây là sáng kiến đầu tiên được hình thành và thử nghiệm trên thế giới. Có thể nói, thông tin mà các quốc gia chia sẻ đóng góp một phần quan trọng vào nỗ lực chung của khu vực trong việc ứng phó với dịch sốt xuất huyết bởi vì dịch sốt xuất huyết không có biên giới địa lý giữa các quốc gia.

Hệ thống D-MOSS do tổ chức HR Wallingford chủ trì xây dựng, phối hợp với Cơ quan Khí tượng Thủy văn Anh, Trường Vệ sinh và Y học Nhiệt đới London, Tổ chức The Oxford Policy Management của Vương quốc Anh cùng các đối tác quốc tế như UNDP, Tổ chức Y tế Thế giới, Viện Khí tượng - Thủy Văn và Biến đổi khí hậu, Bộ Tài nguyên & Môi trường Việt Nam, Viện Pasteur thành phố Hồ Chí Minh và Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương Việt Nam.