(Xây dựng) - Nhận được phản ánh từ một số gia đình thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo, hộ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn ở xã Hương Lâm, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh về việc cán bộ Ban Mặt trận Tổ quốc xã chi trả tiền hỗ trợ xây dựng nhà ở của Quỹ vì người nghèo, Quỹ cứu trợ thiếu minh bạch, có dấu hiệu vòi vĩnh khi giao nhận tiền, để rộng đường dư luận, Báo điện tử Xây dựng đã vào cuộc xác minh.

Ngôi nhà của anh H. được hỗ trợ 20 triệu, nhưng thực tế chỉ nhận được 17 triệu vì gia đình quá khó khăn nên anh không thể hoàn thiện.

Bớt tiền hỗ trợ để chi cho cấp trên?

Sau nhiều ngày thu thập thông tin, tài liệu và gặp gỡ một số hộ dân thuộc diện được hỗ trợ làm nhà ở thì được biết, những phản ánh của người dân địa phương là hoàn toàn có cơ sở.

Hộ bà N.T.T trú thôn 3, là một trong nhiều hộ được hưởng hỗ trợ 50 triệu đồng làm nhà ở cho người nghèo của Quỹ vì người nghèo, Quỹ cứu trợ có nguồn từ Ủy Ban mặt trận Tổ quốc của địa phương phân bổ.

Theo đó, sau khi hộ bà T làm đơn và được xét từ thôn, tiếp đến Ban Mặt trận Tổ quốc xã Hương Lâm hướng dẫn hoàn thành các thủ tục cần thiết gửi lên Mặt trận Tổ quốc huyện để được nhận hỗ trợ. Số tiền được nhận chia làm hai đợt, nhận đợt đầu là 40 triệu đồng, đợt sau 10 triệu, trong quá trình nhận tiền, theo như lời bà T thì nhờ ông Đội (trưởng thôn - PV) ký nhận giúp. Bà T tâm sự: “Mình biết ơn cán bộ đi xin về cho mình, cũng có lo chi phí đi lại ăn uống, nước nôi và tiền hoá đơn nên cũng có trích lại một phần”.

Theo anh Đ.V.H. – hộ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn do hoả hoạn gây cháy nhà vào khoảng giữa năm 2019, gia đình anh được nhận hỗ trợ 50 triệu, chia thành hai đợt, mỗi đợt nhận 25 triệu là do có người nhà quen biết với cán bộ xã nhờ làm hồ sơ cho, chi phí hết khoảng 10 triệu, nhưng sau khi nhận tiền thì vẫn nhận đủ 50 triệu. “Vì vậy vợ chồng tôi cũng nghĩ công ơn họ nên lên nhà ông Tân (ông Đinh Văn Tân – Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc xã Hương Lâm) cảm ơn họ chén nước, và được nghe ông Tân bảo rằng cái này thì cũng gửi cho người ngoài chứ ông Tân cũng không được gì”, anh H. cho biết.

Anh H cũng nói thêm rằng: Đây là do hoàn cảnh của mình quá khó khăn và khi được họ giúp đỡ bằng cách xếp hộ khác sang cho mình nên mình mới được nhận hỗ trợ, vậy nên bằng tấm lòng đến cảm ơn chứ không có gì.

Còn với hộ anh Ng.V.H, có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, vợ bỏ đi, một mình nuôi hai con nhỏ, công việc của anh H chủ yếu là phụ hồ, nhưng vì sức khỏe kém nên bữa làm bữa nghỉ, vì vậy chỉ lo được bữa cơm cho cả nhà đã là một sự cố gắng, cả ba cha con sống trong căn chòi ọp ẹp, nắng thì mặt trời rọi xuyên mái, mưa thì xô chậu khắp nhà hứng nước. Đây là hộ nghèo thuộc diện cần hỗ trợ cấp bách để làm nhà ở trước mùa mưa bão đến. Vì vậy, trong đợt cuối năm 2019, thôn có họp xét và đề xuất Ban Mặt trận Tổ quốc địa phương hỗ trợ 20 triệu để dời nhà lên vị trí mới cao hơn nhằm tránh mưa lụt.

Khi chúng tôi đến thăm ngôi nhà mới của anh H, được anh chia sẻ: “Sau khi có nguồn hỗ trợ từ chính quyền địa phương và được một người bạn bán nợ cho một nếp nhà gỗ cũ, anh đã tự mình tranh thủ buổi đêm để xây nhà, một mình anh tự xây nhà cho mình vì không thể đủ tiền thuê thợ. Hiện tại ngôi nhà gỗ xây bao với gạch tạp lô, tường chưa được tô trát, chưa có cửa, nhưng theo anh H, thì đây cũng đã là ngôi nhà mơ ước của anh bấy lâu nay dành cho hai đứa con của mình.

Anh H cũng tâm sự thêm và có điều day dứt, trong đợt xét hộ nghèo được hỗ trợ làm nhà ở năm 2019, gia đình anh được Nhà nước hỗ trợ 20 triệu đồng, nhận đợt 1 là 10 triệu, đợt tiếp theo 10 triệu nhưng anh chỉ nhận được 7 triệu đồng, còn 3 triệu thì ông Tân - Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc xã Hương Lâm bảo anh H trích lại số tiền trên để chi phí cho người làm giấy tờ, đi lại, nước nôi.

Làm đúng quy trình nhưng không kiểm soát tiền đến tay người nghèo?

Để nắm rõ hơn về quy định, quy trình và các thủ tục trong việc hoàn thiện hồ sơ để được hưởng chính sách hỗ trợ làm nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ gia đình chính sách, hộ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn do thiên tai hoả hoạn, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với bà Từ Thị Hòa - Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc huyện Hương Khê được biết: “Để hoàn thiện hồ sơ trên cũng đơn giản. Đầu tiên các hộ đủ điều kiện như nói trên làm đơn, sau đó Ban cán sự thôn họp xét đủ điều kiện sẽ chuyển hồ sơ cho Ban Mặt trận Tổ quốc xã và gửi lên huyện sẽ tìm các nguồn tài trợ với số tiền tương ứng, và số tiền đó về đến tay các hộ dân phải đầy đủ như đã được hỗ trợ chứ không mất bất cứ một chi phí nào khác. Cán bộ đi làm là trách nhiệm phải lo cho dân và đã được Nhà nước trả lương chứ không phải lấy tiền đó của người được hỗ trợ để làm bất cứ chi phí gì.

Còn việc giám sát của Mặt trận Tổ quốc huyện luôn luôn chặt chẽ, sau khi Ban Mặt trận Tổ quốc xã có danh sách gửi lên thì chúng tôi sẽ về kiểm tra và xác minh lại tính chính xác của các hộ thuộc diện được hỗ trợ, cũng như kiểm tra lại tính pháp lý của hồ sơ”.

Trả lời cho câu hỏi Mặt trận Tổ quốc huyện có biết, các hộ nghèo nhận tiền hỗ trợ đều phải gửi “cảm ơn” 7 triệu đến 10 triệu cho cán bộ Mặt trận Tổ quốc xã không thì bà Hoa không nói.

Được biết, trong 2 năm 2018 và 2019, danh sách hộ nghèo được hỗ trợ làm nhà tại xã Hương Lâm được báo cáo là 8 hộ, trong đó 03 hộ được hỗ trợ từ Quỹ vì người nghèo huyện, 05 hộ được hỗ trợ từ Quỹ cứu trợ huyện (nguồn tài trợ từ hội đồng hương 7X), với tổng số tiền 290 triệu.

Theo lời ông Đinh Văn Tân - Trưởng Ban Mặt trận tổ quốc xã Hương Lâm, số lượng hộ nghèo được hỗ trợ làm nhà ở từ năm 2018 đến đầu năm 2020 hiện nay có 05 hộ được Quỹ cứu trợ huyện hỗ trợ đã làm xong nhà, vào ở ổn định, còn 12 hộ được hỗ trợ từ quỹ của Tập đoàn Vingroup thì hiện nay đã có 4 hộ làm xong, còn 8 hộ đang tiến hành hoàn thiện.

Còn quy trình để được nhận hỗ trợ làm nhà ở thì Ban Mặt trận Tổ quốc xã đã làm rất đầy đủ, bình xét từ thôn lên, lập hồ sơ gửi huyện, đến việc cấp kinh phí và các hộ ký nhận tiền.

Nhưng khi chúng tôi đề cập đến việc muốn được tiếp cận, tham khảo một số hồ sơ đã được nhận tiền hỗ trợ thì ông Tân trả lời rằng: “Kế toán đang giữ và hiện tại kế toán đã về, có gì để tôi bảo kế toán gửi cho các anh”. Sau đó một người tên Nhung gửi cho chúng tôi một bản danh sách ký nhận tiền của 5 hộ dân và cho biết: “Còn thiếu một số hộ vì thời gian đó tôi nghỉ sinh nên không nắm rõ”.

Cũng theo phản ánh của người dân địa phương, Bí thư, Trưởng thôn của một số thôn xã Hương Lâm thì việc Ban Mặt trận Tổ quốc xã lập hồ sơ của một số hộ được hưởng tiền hỗ trợ làm nhà ở không thông qua họp xét ở thôn, đưa một số hộ nghèo được hưởng số tiền hỗ trợ chưa thực sự công tâm và vì tình thân?

Báo điện tử Xây dựng sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc vấn đề này.