(Xây dựng) - Hà Tĩnh đang triển khai các dự án trọng điểm góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, tuy nhiên công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) luôn là vấn đề phức tạp, nhạy cảm, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người dân, do đó trong quá trình triển khai thực hiện vẫn tồn tại một số khó khăn, vướng mắc nhất định.

Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 đoạn qua tỉnh Hà Tĩnh.

Để đẩy nhanh tiến độ, xử lý những vướng mắc, khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng các dự án trọng điểm trên địa bàn tỉnh; UBND tỉnh Hà Tĩnh đã thành lập Tổ công tác theo Quyết định số 477/QĐ-UBND để hỗ trợ xử lý các nội dung còn tồn đọng, vướng mắc về đất đai, bồi thường, giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án trọng điểm trên địa bàn tỉnh; Thường trực Tỉnh ủy đã ban hành Chỉ thị số 21-CT/TU về tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 đoạn qua tỉnh Hà Tĩnh, trọng tâm là công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Theo đó, các nhiệm vụ liên quan đến công tác GPMB chỉ đạo chủ động thực hiện đồng bộ, linh hoạt các giải pháp, tập trung cao các dự án trọng điểm và những dự án có vướng mắc; căn cứ tình hình cụ thể thành lập các đoàn công tác để tháo gỡ, xử lý và tuyên truyền, vận động đối tượng thu hồi đất tại các dự án trọng điểm; nắm bắt tâm tư, nguyện vọng và kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc.

Tuy nhiên, trên thực tế cho thấy, hầu như toàn bộ các công trình, dự án lớn đều phải thực hiện GPMB, việc thu hồi đất, bồi thường, GPMB luôn là vấn đề phức tạp, nhạy cảm, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người dân, do đó trong quá trình triển khai thực hiện công tác thu hồi đất, GPMB vẫn tồn tại một số khó khăn, vướng mắc nhất định tại một số dự án như: Dự án Bồi thường, GPMB, hỗ trợ tái định cư thôn Đông Yên, xã Kỳ Lợi, thị xã Kỳ Anh thuộc Dự án trọng điểm quốc gia “Khu liên hợp gang thép và cảng Sơn Dương” tại Khu kinh tế Vũng Áng; Dự án Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng II...

Các dự án đều gặp những khó khăn, vướng mắc về nguồn gốc đất đai, giá đất, đơn giá tài sản, vật kiến trúc, cây cối để tính bồi thường; việc bố trí tái định cư, chuyển đổi nghề nghiệp, ổn định đời sống cho người dân; một số bộ phận người dân chưa có ý thức tốt trong việc thực hiện chủ trương thu hồi đất và chính sách bồi thường GPMB.

Khu tái định cư cao tốc Bắc – Nam ở thôn Hoa Tiến, xã Kỳ Hoa, thị xã Kỳ Anh.

Tại Hội nghị Giao ban công tác báo chí quý III/2023, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Nguyễn Hồng Lĩnh cho biết: Để nâng cao công tác giải phóng mặt bằng, ngoài các quy định về chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đã được tỉnh quy định, tỉnh Hà Tĩnh coi công tác GPMB là một trong những nhiệm vụ quan trọng, là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị; đây là nhiệm vụ vừa cấp bách, vừa mang tính thường xuyên, liên tục.

Tỉnh cần thành lập Ban Chỉ đạo tuyên truyền, vận động thực hiện các công trình, dự án lớn, trọng điểm trên địa bàn tỉnh; đồng thời, mỗi công trình, dự án theo phân cấp, cần thành lập tổ công tác tuyên truyền, vận động với thành phần phù hợp (tỉnh, huyện, xã, cơ quan chức năng). Kỹ năng thuyết phục, vận động của các thành viên tổ tuyên truyền, vận động theo phương châm “Khéo léo trong vận động, linh hoạt trong cách làm”; vừa mềm dẻo, linh hoạt, vừa bảo đảm đúng chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Tổ chức thực hiện công tác tuyên truyền, vận động phải chặt chẽ, kiên định, kiên trì, toàn diện, chắc chắn từng bước một; theo phương châm: “Đến từng ngõ - gõ từng nhà - rà từng đối tượng”; “Đối tượng nào, phương pháp ấy”, “Mưa dầm thấm sâu”; từ khảo sát, thu thập thông tin về hoàn cảnh gia đình, điều kiện sống, đến tâm tư, nguyện vọng, kiến nghị, phản ánh của người dân.

Người dân xây nhà ở trên một khu tái định cư cao tốc Bắc – Nam ở huyện Kỳ Anh.

Thực hiện tốt các chính sách phát triển kinh tế - xã hội đồng bộ, toàn diện, chính sách an sinh xã hội, bố trí tái định cư, đào tạo, chuyển đổi nghề cho nhân dân vùng dự án. Bên cạnh đó, công tác đào tạo, chuyển đổi nghề, giải quyết việc làm cho nhân dân vùng dự án cũng là một nhu cầu cấp thiết, bảo đảm sinh kế cho người dân, thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội và đặc biệt là sự phát triển bền vững của tỉnh. Vì vậy, cần nhận thức rõ tầm quan trọng của việc giúp người bị thu hồi đất chuyển đổi nghề nghiệp, định hướng việc làm phù hợp để giải quyết bài toán sinh kế một cách hiệu quả. Tăng cường thực hiện các giải pháp nhằm bảo đảm sự hài hòa giữa lợi ích của Nhà nước, nhà đầu tư/doanh nghiệp và người dân khi thu hồi đất.

Các cơ quan thực hiện nhiệm vụ bồi thường, GPMB phải thực hiện đúng theo trình tự, thủ tục luật định và tạo điều kiện để người dân được hưởng quyền, lợi ích tốt nhất theo quy định pháp luật; cần xem xét, kịp thời điều chỉnh bảng giá đất phù hợp với quy định của pháp luật, đồng thời, sát với giá thị trường trong điều kiện bình thường hoặc điều chỉnh hệ số K đối với các thửa đất bị thu hồi có giá trị sinh lợi cao để tránh thiệt thòi cho người bị thu hồi đất.

Ngoài ra, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hồng Lĩnh cũng đề nghị các cơ quan báo chí tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách của Nhà nước, của tỉnh về thu hút đầu tư, GPMB, đặc biệt là tình hình thực hiện công tác GPMB các dự án lớn, trọng điểm trên địa bàn tỉnh, phù hợp với lợi ích của tỉnh nhà và nguyện vọng chính đáng của nhân dân. Bám sát các dự án đầu tư, đặc biệt là các dự án trọng điểm, tiếp tục tuyên truyền các chủ trương chính sách, thông tin quan trọng về các dự án đầu tư để người dân biết, nắm rõ, đồng tình ủng hộ với các chủ trương, chính sách của tỉnh cũng như của Trung ương.

Ngoài ra, ông Nguyễn Hồng Lĩnh cũng nhấn mạnh: “Để thực hiện được các yêu cầu đặt ra nêu trên, vai trò của Tổ công tác giải quyết tồn đọng thực hiện các dự án trọng điểm cần phải quyết liệt hơn, đảm bảo các dự án được triển khai đồng bộ và hiệu quả”.