(Xây dựng) - Tổng Công ty Tín Nghĩa (nay là Công ty Cổ phần Tổng Công ty Tín Nghĩa) cho rằng sẽ có trách nhiệm phối hợp với các đơn vị liên quan khắc phục các nội dung, vấn đề mà Thanh tra Chính phủ nêu.

Ông Đặng Công Huẩn, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ (đứng) và Đoàn công tác làm việc với tỉnh Đồng Nai cùng Tổng Công ty Tín Nghĩa trong buổi làm việc tiến hành thanh tra Tổng Công ty Tín Nghĩa hồi tháng 3/2023. (Ảnh: Nguyễn Đức)

Sau khi Thanh tra Chính phủ ban hành thông báo Kết luận Thanh tra số 1991/TB-TTCP ngày 25/9/2024 về thanh tra việc chấp hành pháp luật trong cổ phần hóa và thoái vốn Nhà nước tại Công ty Cổ phần Tổng Công ty Tín Nghĩa chỉ ra hàng loạt sai phạm trong việc xác định giá trị tài sản, phương pháp định giá khi cổ phần hóa, sai phạm trong việc bán cổ phần… thì công ty này đã có phản hồi Thông cáo báo chí số: 44/TB-TCT gửi tới các cơ quan chức năng.

“Giải thích” quá trình cổ phần hóa và thực hiện tăng vốn điều lệ

Nội dung “thông cáo báo chí” phát đi ngày 26/09/2024 của Công ty Cổ phần Tổng Công ty Tín Nghĩa về việc nhận được thông báo Kết luận Thanh tra số 1991/TB-TTCP ngày 25/09/2024 của Thanh tra Chính phủ về việc chấp hành pháp luật trong cổ phần hóa và thoái vốn Nhà nước tại Tổng Công ty Tín Nghĩa (nay là Công ty Cổ phần Tổng Công ty Tín Nghĩa) có nội dung:

Việc cổ phần hóa Tổng Công ty Tín Nghĩa là đúng với chủ trương của Trung ương Đảng và của Chính phủ nêu tại Kết luận số 50-KL/TW ngày 29/10/2021 của Ban Chấp hành Trung ương về Đề án: “Tiếp tục sắp xếp, đổi mới và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp Nhà nước”, Nghị quyết 15/NQ-CP ngày 06/03/2014 của Chính phủ về một số giải pháp đẩy mạnh cổ phần hóa, thoái vốn Nhà nước tại doanh nghiệp. Quá trình cổ phần hóa Tổng Công ty Tín Nghĩa được Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thường trực Tỉnh ủy Đồng Nai quan tâm chỉ đạo và triển khai thực hiện đạt những kết quả tích cực, công tác chuẩn bị và triển khai các bước của cổ phần hóa cơ bản theo đúng quy định của pháp luật, qua cổ phần hóa đã huy động được nguồn lực từ các thành phần kinh tế đầu tư nâng cao năng lực tài chính và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.

Ngày 07/09/1989, UBND tỉnh Đồng Nai có Quyết định số 1043/QĐ-UBT về việc cho phép thành lập Công ty Dịch vụ sản xuất kinh doanh tổng hợp Đồng Nai (tên gọi tắt là PROSECO, tiền thân của Tổng Công ty Tín Nghĩa) thuộc Ban Tài chánh Đảng, Tỉnh ủy Đồng Nai. Đến ngày 06/08/1994, UBND tỉnh Đồng Nai có Quyết định số 1828/QĐ.UBT về việc thành lập doanh nghiệp Nhà nước Công ty Tín Nghĩa với tổng số vốn kinh doanh là 14,6 tỷ đồng, trong đó nguồn vốn từ ngân sách Nhà nước cấp là 13,3 tỷ đồng.

Trải qua quá trình phát triển, đến ngày 31/12/2014 (thời điểm chốt số liệu để xác định giá trị doanh nghiệp) tổng tài sản theo giá trị sổ sách kế toán của Tổng Công ty là 5.709 tỷ đồng, trong đó nguồn vốn chủ sở hữu là 863 tỷ đồng.

Theo Quyết định số 25-QĐ/TU ngày 10/11/2015 về việc công bố giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa Tổng Công ty Tín Nghĩa, giá trị thực tế phần vốn Nhà nước tại doanh nghiệp (giá trị nguồn vốn chủ sở hữu) được xác định là 1.439 tỷ đồng, tăng hơn 575 tỷ đồng so với giá trị nguồn vốn chủ sở hữu theo sổ sách kế toán.

Sau khi thực hiện bán cổ phần, phần vốn của Tỉnh ủy Đồng Nai trong công ty cổ phần là hơn 779 tỷ đồng (chiếm 50% vốn điều lệ); tổng số tiền bán cổ phần chủ sở hữu (Tỉnh ủy Đồng Nai) thu về là hơn 650,4 tỷ đồng, số tiền để lại công ty cổ phần là hơn 124,5 tỷ đồng.

Tổng Công ty Tín Nghĩa cho rằng: “Như vậy, từ khi thành lập đến thời điểm thực hiện phương án cổ phần hóa và chuyển sang công ty cổ phần, nguồn vốn của Tỉnh ủy được bảo toàn và phát triển”.

Sau cổ phần hóa, Tổng Công ty Tín Nghĩa thực hiện tăng vốn điều lệ từ 1.558 tỷ đồng lên 2.000 tỷ đồng, do vậy phần vốn của Tỉnh ủy Đồng Nai tại Tổng Công ty Tín Nghĩa hiện nay: Số lượng cổ phần là 96.125.000 cổ phần; tỷ lệ sở hữu/vốn điều lệ là 48,06%; giá trị theo mệnh giá là hơn 961 tỷ đồng.

Hàng loạt hạn chế, sai phạm trong quá trình cổ phần hóa

Về các hạn chế và vi phạm, Tổng Công ty Tín Nghĩa cho rằng bên cạnh các kết quả đạt được, trong quá trình cổ phần hóa và thực hiện tăng vốn điều lệ, Tổng Công ty vẫn còn một số thiếu sót, vi phạm do các nguyên nhân khách quan và chủ quan.

Trụ sở của Tổng Công ty Tín Nghĩa (nay là Công ty Cổ phần Tổng Công ty Tín Nghĩa) tại thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai. (Ảnh: Tuấn Nguyễn)

Theo đó, nguyên nhân chủ quan là các thành viên Ban Chỉ đạo cổ phần hóa và Hội đồng thẩm tra xác định giá trị doanh nghiệp Tổng Công ty Tín Nghĩa chưa nghiên cứu kỹ các quy định về cổ phần hóa để thẩm tra kết quả định giá của đơn vị tư vấn.

Theo Tổng Công ty Tín Nghĩa, đối với phần chênh lệch giữa kết quả xác định giá trị doanh nghiệp theo phương án chiết khấu dòng tiền tự do và phương pháp giá trị tài sản ròng được lựa chọn là hơn 1.273 tỷ đồng: Tại thông báo Kết luận Thanh tra của Thanh tra Chính phủ nêu rõ theo quy định tại khoản 2 Điều 20 Thông tư 127/2014/TT-BTC thì Tổng Công ty Tín Nghĩa không thuộc trường hợp xác định giá trị doanh nghiệp theo phương pháp dòng tiền chiết khấu. Vì, tỷ suất sinh lợi bình quân trên vốn Nhà nước 5 năm liền kề trước thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp là 3,78% thấp hơn lãi suất trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 5 năm tại thời điểm 29/12/2014 là 6,19%.

Cũng theo Tổng Công ty Tín Nghĩa, đến thời điểm công bố Kết luận Thanh tra vụ việc vẫn đang được Cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an tỉnh Đồng Nai điều tra, xác minh. Tổng Công ty Tín Nghĩa sẽ tiếp tục phối hợp với các tổ chức, cá nhân có liên quan khắc phục các kiến nghị của Thanh tra Chính phủ theo nội dung kết luận, đồng thời phối hợp với Cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an tỉnh Đồng Nai trong việc cung cấp hồ sơ và giải trình khi có yêu cầu.

Trước đó, Thanh tra Chính phủ đã ban hành thông báo Kết luận Thanh tra việc chấp hành pháp luật trong cổ phần hóa và thoái vốn nhà nước tại Tổng Công ty Tín Nghĩa và chỉ ra hàng loạt vi phạm liên quan xác định giá trị tài sản, phương pháp định giá khi cổ phần hóa, vi phạm trong việc bán cổ phần... tại doanh nghiệp trên.

Theo đó, giai đoạn 2005 - 2013, Tổng Công ty Tín Nghĩa đã tự thỏa thuận nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất nhằm mục đích mở rộng các dự án đầu tư không đúng quy định pháp luật. Diện tích hơn 490.000m2 đất của doanh nghiệp chưa có chủ trương đầu tư và quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất của UBND tỉnh Đồng Nai, chưa thực hiện được thủ tục sang tên cho Tổng Công ty Tín Nghĩa.

Trong khi đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Đồng Nai có quyết định sử dụng giá trị sổ sách để tính vào giá trị doanh nghiệp cổ phần hóa đối với 4 tài sản trên đất thuê trả tiền hàng năm (là Trạm dừng chân Xuân Lộc, Trạm dừng chân Tân Phú, Xí nghiệp xây dựng Nhà máy đá, Nhà máy gạch) là không đúng quy định về xác định giá trị tài sản.

Việc Tổng Công ty Tín Nghĩa thực hiện chuyển nhượng cổ phần tại 4 đơn vị, gồm: Công ty Cổ phần Tín Khải; Công ty Cổ phần Xây dựng và Kinh doanh nhà Phú Tín; Công ty liên doanh Proconco và Công ty Cổ phần cấu kiện bê tông Đông Sài Gòn, với hình thức bán thỏa thuận cũng không đúng quy định.

Riêng tại Công ty Cổ phần Cấu kiện bê tông Đông Sài Gòn, Tổng Công ty Tín Nghĩa đã chuyển nhượng 568.800 cổ phần với giá 1.600 đồng/cổ phần, giá trị này bị Thanh tra Chính phủ cho rằng, thấp hơn giá trị theo dõi trên sổ sách của Tổng Công ty tại thời điểm ngày 31/12/2014 nhưng không báo cáo chủ sở hữu.

Bên cạnh đó, Tổng Công ty Tín Nghĩa và Văn phòng Tỉnh ủy Đồng Nai có văn bản đề xuất, được Thường trực Tỉnh ủy Đồng Nai chấp thuận để Tổng Công ty thỏa thuận bán 35% cổ phần cho 3 nhà đầu tư chiến lược, trong khi tỷ lệ cổ phần mà 3 nhà đầu tư chiến lược đăng ký mua chiếm 90% vốn điều lệ là không đúng quy định của Bộ Tài chính. Ngoài ra, Tổng Công ty Tín Nghĩa còn thực hiện bán thêm 7,79 triệu cổ phần cho người lao động không đúng quy định của Chính phủ.

Với các vi phạm như trên, Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Ban Thường vụ Tỉnh ủy Đồng Nai chỉ đạo, tổ chức kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan. Đồng thời kết luận của Thanh tra Chính phủ cũng cho biết, Cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an tỉnh Đồng Nai đã có quyết định khởi tố vụ án hình sự “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” xảy ra tại Tổng Công ty Tín Nghĩa trong quá trình cổ phần hóa từ năm 2014 – 2016. Các nội dung vi phạm sẽ được Công an tỉnh Đồng Nai tiếp tục làm rõ.