(Xây dựng) - Bộ Công Thương vừa đề xuất điều chỉnh biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt ở mức 5 bậc thang cho khách hàng dùng vào mục đích sinh hoạt.

Ảnh minh họa (Nguồn: Internet).

Mặc dù được đánh giá là có nhiều ưu điểm so với biểu giá 6 bậc thang như hiện hành, nhưng người tiêu dùng vẫn kỳ vọng vào một thị trường bán lẻ điện cạnh tranh hơn nữa với một khung giá duy nhất và người mua có thể chọn người bán điện.

Trả lời cho câu hỏi vì sao không thống nhất một giá điện duy nhất, TS Nguyễn Tiến Thoả - Chủ tịch Hội Thẩm định giá lý giải, để đảm bảo đủ điện, ngành Điện trong những thời gian cao điểm vẫn phải huy động những nguồn điện giá cao. Vì thế phải tạo ra các bậc thang giá điện để khuyến khích tiết kiệm và giải quyết vấn đề an sinh. Trong khi đó, nguồn cung về điện hiện nay chưa đáp ứng đủ nhu cầu và nguy cơ thiếu điện trong thời gian tới đã được đặt ra.

“Thực tế hiện nay, điện được sản xuất từ nguồn tài nguyên không tái tạo vẫn chiếm tỷ lệ lớn, như than, dầu khí... những nguồn này đang có nguy cơ cạn kiện. Những tài nguyên này không vô hạn, càng dùng nhiều càng đắt. Do vậy, áp dụng biểu giá 5 bậc thang để khuyến khích người dân tính toán dùng điện cho hợp lý nhất”, TS. Nguyễn Tiến Thoả lý giải.

Ưu điểm của phương án nhiều bậc thang là những hộ chính sách, hộ nghèo tiêu thụ ít được ưu đãi, còn người dùng quá nhiều điện, phần lớn là người có khả năng chi trả tốt, công dân giàu có thì nên dùng điện hợp lý. Dùng quá mức cần thiết thì phải trả tiền một số điện đắt hơn.

Trao đổi về biểu giá bán điện nêu trên, ông Nguyễn Anh Tuấn - Cục trưởng Cục Điều tiết Điện lực (Bộ Công Thương) cho biết, với mỗi phương án đưa ra, Bộ Công Thương đều có tính toán, so sánh về số tiền khách hàng ở mỗi bậc thang phải chi trả so với phương án 6 bậc đang được áp dụng. Tất cả các phương án được đưa ra đều có ưu điểm là giảm số bậc thang so với quy định hiện hành.

Tuy nhiên, các phương án 1 bậc, 3 bậc, 4 bậc đều có nhược điểm chung là các khách hàng ở mức thấp đều phải trả nhiều tiền hơn, còn khách hàng sử dụng nhiều điện lại trả ít đi. Cụ thể, với phương án 1 bậc, 2 bậc và 3 bậc thì các khách hàng sử dụng dưới 300 kWh/tháng, chiếm tỷ lệ 87% khách hàng, lại bị thiệt, không thực hiện mục tiêu khuyến khích người dân sử dụng điện tiết kiệm hiệu quả; đồng thời ngân sách Nhà nước cũng phải hỗ trợ cho các hộ nghèo, hộ chính sách bị tăng lên.

Còn với phương án được Bộ Công Thương đề xuất lựa chọn 5 bậc khắc phục được các nhược điểm nêu trên là hàng chục triệu khách hàng sử dụng dưới 250 kWh/tháng được hưởng lợi và trả tiền điện thấp hơn. Đặc biệt là các hộ nghèo, chính sách tiếp tục được Nhà nước hỗ trợ, với khoảng 1,8 triệu hộ, tổng số tiền hỗ trợ trên 1.000 tỷ đồng/năm như hiện nay. Tuy nhiên, ông Nguyễn Anh Tuấn cũng thừa nhận, với phương án này, các hộ khách hàng sử dụng điện nhiều trên 700 kWh/tháng sẽ bị thiệt. Tổng số chỉ 0,46 triệu khách hàng, chiếm 1,8% tổng số khách hàng phải trả cao hơn.

TS. Thoả cho biết thêm, trong tương lai, khi thị trường bán lẻ điện của Việt Nam đã hoàn tất, các hạ tầng điện được đảm bảo thì Việt Nam có thể tiến đến phương án 1 giá điện duy nhất. Trong thời điểm hiện tại, chúng ta vẫn đang trong lộ trình thực hiện thị trường điện cạnh tranh, số bậc thang đang giảm dần từ 7 bậc xuống 6, 5 bậc...