(Xây dựng) – Ngày 10/3/2022, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Đặng Công Huẩn đã ký ban hành Thông báo Kết luận Thanh tra số 716/TB-TTCP về trách nhiệm thực hiện pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng chống tham nhũng; công tác quản lý, sử dụng đất đai, quản lý đầu tư xây dựng; việc chuyển đổi mục đích đất từ đất sản xuất kinh doanh nghiệp Nhà nước, doanh nghiệp cổ phần hóa sang kinh doanh đất, xây dựng nhà ở; thanh tra các công trình, dự án có dấu hiệu vi phạm pháp luật về quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai tại đô thị và thanh tra việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại khu vực đô thị Cà Mau.

Một góc thành phố Cà Mau.

Nhiều vi phạm pháp luật…

Theo Kết luận Thanh tra của Thanh tra Chính phủ việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của Cà Mau và các đơn vị, hành chính cấp huyện chưa kịp thời, chậm so với quy định, vi phạm khoản 8 Điều 21 Luật Đất đai 2003. Công tác lập quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm kỳ đầu, kỳ cuối của tỉnh chưa sát thực tế, chưa tuân thủ nguyên tắc về sự phù hợp quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất giữa các cấp, vi phạm khoản 2 Điều 21 Luật Đất đai 2003, khoản 2 Điều 35 Luật Đất đai 2013; một số nội dung chưa phù hợp với Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế-xã hội tỉnh đến năm 2020 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; kết quả thực hiện nhiều chỉ tiêu còn thấp, nhiều công trình, dự án phải chuyển sang kỳ sau hoặc phải loại bỏ khỏi quy hoạch. Bảng giá các loại đất áp dụng trong thời kỳ 2015-2019 không bổ sung nội dung về thời hạn sử dụng đất theo quy định tại khoản 1 Điều 3 Nghị định số 01/2017/ NĐ-CP; xây dựng Bảng giá các loại đất chưa sát giá thị trường.

Sở Kế hoạch và Đầu tư chậm kiểm tra, đôn đốc chủ đầu tư nộp tiền ký quỹ đảm bảo đầu tư theo quy định dẫn đến 14 dự án đã có quyết định giao đất, cho thuê đất nhưng chưa nộp tiền ký quỹ, với số tiền 62.712 triệu đồng.

Công tác thẩm định nhu cầu sử dụng đất, điều kiện giao đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất của cơ quan chức năng Cà Mau đối với nhà đầu tư chưa chặt chẽ, dẫn đến nhiều công trình, dự án nhà đầu tư không năng lực tài chính để triển khai thực hiện dự án. Thời hạn sử dụng đất mà UBND tỉnh giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư quá ngắn, chưa đủ vòng đời của dự án, phải điều chỉnh gia hạn thời hạn sử dụng đất nhiều lần.

Tình hình triển khai khu công nghiệp trên địa bàn còn rất chậm, chưa điều chỉnh diện tích theo quy hoạch được duyệt; hạ tầng chưa hoàn chỉnh, còn nhiều bất cập, chưa có nhà máy xử lý nước thải tập trung… tỷ lệ đất công nghiệp cho nhà đầu tư thuê chiếm tỷ lệ còn thấp, riêng Khu công nghiệp Sông Đốc được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch năm 2008 nhưng đến nay vẫn chưa triển khai thực hiện. Đơn giá tính tiền thuê đất đối với 12 nhà đầu tư thuê 58,91ha đất không phù hợp với quy định pháp luật, vi phạm quy định tại điểm b khoản 2 Điều 108 Luật Đất đai năm 2013 và điểm b khoản 1 Điều 3 Nghị định số 46/2014/NĐ-CP.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn không thống kê diện tích chuyển trồng lúa nước đã chuyển đổi sang mục đích đất phi nông nghiệp, cũng như chưa tham mưu kịp thời cho UBND tỉnh thực hiện việc thu tiền cải tạo, phục hồi đất trồng lúa theo quy định về thu tiền bảo vệ, phát triển đất trồng lúa trên địa bàn.

Kết luận Thanh tra cũng chỉ ra nhiều công trình, dự án vi phạm pháp luật đề nghị chuyển sang cơ quan điều tra. Đó là các công trình, dự án như: Xác định đơn giá thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất của các dự án: Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu Hành chính và công trình công cộng cửa ngõ Đông Bắc thành phố Cà Mau; dự án Trồng rừng nguyên liệu tại xã Khánh Bình Tây Bắc, huyện Trần Văn Thời; dự án Khu dân cư Đông Bắc Quảng trường Văn hóa Trung tâm tại thành phố Cà Mau. Dự án Bệnh viện Đa khoa Bình An-Medic Cà Mau do không lập đủ hồ sơ theo quy định để được hưởng ưu đãi đầu tư và dự án Nhà máy chế biến thức ăn thủy sản và phân vi sinh do không thuộc đối tượng để được hưởng mức đặc biệt ưu đãi đầu tư; Công ty Cổ phần Đầu tư phát triển nhà Cà Mau và Công ty Cổ phần Cấp nước Cà Mau, vi phạm quy định của Bảng giá các loại đất năm 2012 và năm 2014 do UBND tỉnh ban hành, điểm d khoản 1 Điều 112 Luật Đất đai 2013, với tổng số tiền vi phạm 34.783 triệu đồng (trong đó, thu hồi về Ngân sách Nhà nước là 29.295 triệu đồng; thất thoát 5.488 triệu đồng). Riêng đối với dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu Hành chính và công trình công cộng cửa ngõ Đông Bắc thành phố Cà Mau, xác định đơn giá thu tiền sử dụng đất không đúng quy định gây thất thoát 5.488 triệu đồng, hiện nay Công an tỉnh Cà Mau đã khởi tố vụ án “Vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất” quy định tại Điều 230 Bộ Luật Hình sự và khởi tố bổ sung vụ án “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” quy định tại Điều 360 Bộ Luật Hình sự.

Việc Thường trực UBND tỉnh Cà Mau cho phép tạm thời chưa thu tiền sử đất và lệ phí trước bạ nhà, đất, dẫn đến Cục trưởng Cục Thuế chưa thu tiền sử dụng đất của Công ty TNHH Y tế Hòa Hảo tại dự án Bệnh viện Đa khoa Bình An Medic Cà Mau, số tiền vi phạm là 6.225 đồng là vi phạm khoản 14,15 Điều 1 Luật Quản lý thuế sửa đổi năm 2012.

UBND tỉnh cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho tổ chức không đúng quy định của pháp luật về loại đất (đất thủy lợi, đất giao thông) vi phạm điểm a khoản 3 Điều 91 Nghị định số 181/2004/NĐ-CP, khoản 1 Điều 19 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP. UBND thành phố Cà Mau cấp hơn 40 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân chuyển nhượng từ Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển nhà Cà Mau khi chưa hoàn chỉnh hạ tầng, vi phạm quy định khoản 3 Điều 13 Luật Kinh doanh bất động sản 2014; khoản 8 Điều 2 Nghị định 17/2006/NĐ-CP và điểm b khoản 1 Điều 41 Nghị định 43/2014/NĐ-CP. Đồng thời, các cơ quan chức năng của địa phương đã thiếu kiểm tra, giám sát dẫn đến Công ty Cổ phần Đầu tư phát triển nhà Cà Mau tự ý điều chỉnh quy hoạch chi tiết 1/500 đối với diện tích công trình công cộng sang đất ở đô thị tại dự án Khu phố thương mại phường 8; không xử lý theo quy định hành vi vi phạm của chủ đầu tư mà lại hướng dẫn, cho phép chủ đầu tư được điều chỉnh quy hoạch theo thực tế (tự quy hoạch) là thực hiện không nghiêm pháp luật về đất đai, xây dựng; không xác định nghĩa vụ tài chính đối với diện tích đất ở đô thị tăng lên theo quy định với số tiền vi phạm 6.237 triệu đồng, cần phải thu hồi về ngân sách Nhà nước…

Tổng Thanh tra kiến nghị Thủ tướng Chính phủ:

Chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau tổ chức kiểm điểm và chỉ đạo các cơ quan, tổ chức, địa phương có liên quan kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân và áp dụng hình thức xử lý tương xứng đối với những vi phạm, thiếu sót đã nêu tại phần kết quả thanh tra, phần kết luận và biên bản làm việc giữa Đoàn thanh tra với đơn vị được thanh tra; đồng thời, xác định biện pháp, tổ chức khắc phục ngay những hạn chế, thiếu soát nêu trên. Trong quá trình thực hiện, nếu phát hiện hành vi vi phạm của tập thể, cá nhân nếu có dấu hiệu hình sự thì chuyển sang cơ Cơ quan Cảnh sát điều tra để điều tra, xử lý theo quy định.

Tổ chức kiểm tra, rà soát lại việc triển khai thực hiện dự án đầu tư xây dựng Tổ hợp Trung tâm Thương mại, Khách sạn 5 sao Mường Thanh Cà Mau, có nhiều vi phạm trong việc cấp Giấy chứng nhận đầu tư, Chứng chỉ quy hoạch, giao đất, xây dựng; việc áp dụng chính sách miễn giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất không đúng quy định của pháp luật dự án Bệnh viện Đa khoa Bình An-Medic Cà Mau và dự án Nhà máy chế biến thức ăn thủy sản và phân vi sinh; việc Thường trực UBND tỉnh Cà Mau cho phép tạm thời chưa thu tiền sử dụng đất và lệ phí trước bạ nhà, đất dẫn đến Cục trưởng Cục thuế chưa thu tiền sử dụng đất của Công ty TNHH Y tế Hòa Hảo tại dự án Bệnh viện Đa khoa Bình An-Medic Cà Mau, số tiền vi phạm là 6.225 triệu đồng, để có biện pháp xử lý nghiêm trách nhiệm tập thể, cá nhân, nếu phát hiện vi phạm có dấu hiệu hình sự thì chuyển Cơ quan Cảnh sát điều tra theo quy định.

Xử lý về kinh tế: Thu hồi về ngân sách Nhà nước số tiền 74.794 triệu đồng do vi phạm tài chính đất đai và đầu tư xây dựng đã nêu ở phần kết kết luận; giảm trừ quyết toán công trình với số tiền 16.353 triệu đồng. Trong đó, số tiền thu hồi là 44.416 triệu đồng; số tiền đã giảm trừ là 9.409 triệu đồng.

Chỉ đạo Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Cà Mau áp dụng các biện pháp theo quy định của pháp luật về thuế để thu hồi về cho ngân sách Nhà nước số tiền 18.410 triệu đồng nợ tiền sử dụng đất, tiền chậm nộp theo Kết luận thanh tra. Rà soát lại các trường hợp được Cục trưởng Cục Thuế miễn tiền thuê đất thực hiện ưu đãi đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư nhưng chưa đáp ứng điều kiện để được miễn theo quy định của pháp luật như Kết luận Thanh tra, để thu hồi tiền thuê đất được miễn chưa phù hợp với quy định của pháp luật (nếu có) về cho ngân sách Nhà nước.

Chỉ đạo Giám đốc Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với Chủ đầu tư có thu hồi 4.211 triệu đồng của 05 dự án đầu tư do điều chỉnh đơn giá vật liệu, nhân công, máy thi công không đúng quy định của pháp theo Kết luận Thanh tra. Đồng thời, rà soát lại hồ sơ của tất cả các gói thầu xây lắp đã ký hợp đồng với hình thức trọn gói hoặc hình thức theo đơn giá cố định thuộc dự án đầu tư công có điều chỉnh đơn giá vật liệu, nhân công, máy thi công theo nội dung đã nêu phần Kết luận Thanh tra, để thu hồi số tiền điều chỉnh đơn giá vật liệu, nhân công, máy thi công không đúng quy định của pháp luật về cho ngân sách nhà nước (nếu có).

Chỉ đạo Kho bạc Nhà nước tỉnh phối hợp với chủ đầu tư và các cơ quan có liên quan khẩn trương thu hồi 41.710 triệu đồng để hoàn trả cho ngân sách Nhà nước theo quy định nêu tại Phụ lục 22/CM của Kết luận Thanh tra.

Chỉ đạo Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có biện pháp thu hồi 1.557 triệu đồng về ngân sách Nhà nước do cho không chi không đúng đối tượng theo quy định. Chỉ đạo Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư yêu cầu các chủ đầu tư của 14 dự án đã có quyết định giao đất, cho thuê đất nộp ngay tiền ký quỹ đảm bảo thực hiện dự án dự án đầu tư theo quy định, với số tiền 62.712 triệu đồng.

Đồng thời, Thanh tra Chính phủ chuyển vụ việc vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát tại dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu Hành chính và công trình công cộng cửa ngõ Đông Bắc thành phố Cà Mau do Ban Quản lý dự án Khu đô thị Đông Bắc làm chủ đầu tư đến Bộ Công an để xem xét, xử lý theo quy định…