(Xây dựng) - Xác định nguồn vốn đầu tư công sẽ tạo hiệu ứng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn, nên trong những tháng cuối năm 2024, tỉnh Bắc Giang đang triển khai các giải pháp đồng bộ nhằm đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công.

Từ nguồn vốn đầu tư công, nhiều công trình được xây dựng hiện đại góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương.

Theo báo cáo của Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bắc Giang, tổng các nguồn vốn ngân sách Nhà nước đầu tư do tỉnh quản lý là 10.447,8 tỷ đồng, trong đó: Vốn giao năm 2024 là 9.902,6 tỷ đồng; vốn kéo dài thời gian thực hiện sang năm 2024 là 545,2 tỷ đồng.

Đến hết tháng 10 năm nay, tổng giá trị giải ngân chung đạt 5.083,2 tỷ đồng, bằng 54,6% kế hoạch. Bắc Giang cũng được đánh giá là một địa phương có tỷ lệ giải ngân cao hơn trung bình cả nước. Tuy nhiên, Bắc Giang đặt ra mục tiêu hết ngày 31/12 năm nay, toàn tỉnh giải ngân xong số vốn chuyển tiếp từ năm ngoái chuyển sang; hết tháng 01/2025, toàn tỉnh giải ngân 100% kế hoạch vốn nên giá trị giải ngân trên chưa khiến cho Bắc Giang yên tâm.

Đánh giá về nguyên nhân khiến cho việc giải ngân vốn đầu tư công chậm, bà Bùi Thị Thu Thủy, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bắc Giang cho rằng, nguyên nhân chủ yếu hiện nay là do một số công trình trọng điểm thi công chậm; công tác bồi thường giải phóng mặt bằng (GPMB) của nhiều dự án chuyển tiếp vẫn gặp vướng mắc nên nhà thầu không có mặt bằng sạch để đẩy nhanh tiến độ các hạng mục. Qua rà soát thực tế, toàn tỉnh còn 4 công trình trọng điểm có tổng mức đầu tư hàng trăm tỷ đồng song vẫn chưa GPMB xong. Điển hình như: Dự án xây dựng cầu Đồng Việt và đường dẫn lên cầu, huyện Yên Dũng (phạm vi nút giao ngã 6 thuộc xã Đồng Phúc) chưa hoàn thành GPMB; Dự án đường nối QL37-QL17-Võ Nhai (Thái Nguyên) và tỉnh Bắc Giang do mưa nhiều kéo dài nên đoạn tuyến từ Km21+000-Km42+050 phát sinh 27 vị trí sạt trượt mái taluy dương, trong đó có 10 vị trí sạt lở đất lấn ra ngoài chỉ giới GPMB cần phải GPMB bổ sung; Dự án đầu tư tuyến đường kết nối từ ĐT295 đến QL37, huyện Lạng Giang hiện còn vướng mắc 2 hộ đất nông nghiệp chưa đồng thuận với phương án bồi thường GPMB, 3 hộ đất ở; xã Hương Sơn còn vướng mắc 2 hộ đất ở và 01 hộ đất rừng sản xuất chưa phê duyệt phương án bồi thường GPMB; mặt bằng bàn giao bị “xôi đỗ” nên khó khăn trong vận chuyển đất để thi công nền đường; Dự án đầu tư xây dựng ĐT295 đoạn cầu Bến Tuần đi thị trấn Cao Thượng và đoạn thị trấn Cao Thượng đi cầu Bỉ Nội, huyện Tân Yên hiện còn vướng mắc đối với 18 hộ dân; 2 cột điện tại thị trấn Cao Thượng chưa dịch chuyển được.

Khó khăn trong quản lý chi phí xây dựng: Đối với các dự án có hoạt động đào đắp, tận dụng đất, đá để đắp và hoạt động đào, vận chuyển đất, đá thừa các loại phục vụ cho thi công dự án giao thông có một số khó khăn về các thủ tục có liên quan đến Luật Khoáng sản và các nghị định hướng dẫn, trong đó việc đào, xúc và chuyển khối lượng đất, đá dư thừa ra khỏi dự án (để bán hoặc thực hiện tại các dự án khác) phải tuân thủ các quy định của pháp luật về quản lý tài sản công, pháp luật về khoáng sản và pháp luật có liên quan khác. Khi triển khai thực hiện các thủ tục ảnh hưởng đến tiến độ thi công công trình và khó khăn vướng mắc trong công tác quản lý chi phí của chủ đầu tư như tại các dự án: Đường nối QL37-QL17-Võ Nhai (Thái Nguyên), tỉnh Bắc Giang; cải tạo, nâng cấp ĐT291 trên địa bàn huyện Sơn Động…

Ngoài ra, đối với các dự án có chuyển mục đích sử dụng đất rừng và chuyển mục đích sử dụng rừng, sau khi GPMB phải thực hiện nghĩa vụ trồng rừng thay thế mới được giao đất, thi công. Tuy nhiên, hiện nay trên địa bàn tỉnh hầu như không còn diện tích để trồng rừng thay thế, phải báo cáo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cấp cho các tỉnh khác làm ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ triển khai các công trình, dự án. Điển hình như tại các dự án: Đầu tư tuyến đường kết nối từ ĐT295 đến QL37, huyện Lạng Giang;cải tạo, nâng cấp ĐT291 trên địa bàn huyện Sơn Động.

Để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, tỉnh Bắc Giang đã đặt ra 5 nhóm nhiệm vụ, giải pháp. Trong đó, sẽ tăng cường theo dõi, giám sát chặt chẽ tình hình giải ngân theo tiến độ các địa phương và chủ đầu tư đăng ký và đã được Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt; kịp thời rà soát, điều chỉnh, bổ sung kế hoạch vốn từ các dự án giải ngân chậm sang các dự án có khối lượng hoàn thành, các dự án có nhu cầu bổ sung vốn để đẩy nhanh tiến độ thực hiện.

Tỉnh Bắc Giang chỉ đạo các chủ đầu tư chủ động phối hợp với các địa phương chuẩn bị các điều kiện cần thiết về mặt bằng, mỏ vật liệu, bãi đổ thải, tập kết vật liệu thừa, thực hiện các thủ tục khai thác khoáng sản, chuyển mục đích sử dụng rừng, chuyển mục đích sử dụng đất và giao đất để thi công…; chỉ đạo các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công, hoàn thành nghiệm thu, thanh toán ngay khối lượng hoàn thành và làm thủ tục tại kho bạc để giải ngân kế hoạch vốn của các dự án chuyển tiếp theo tiến độ đề ra.

Đối với các huyện, thị xã, thành phố tập trung cao để thực hiện tốt các nhiệm vụ trọng tâm đối với các dự án đầu tư, công tác GPMB đã được Chủ tịch UBND tỉnh giao. Tập trung giải quyết tốt công tác bồi thường GPMB, hỗ trợ tái định cư kịp thời, đúng quy định cho người dân, bảo đảm đúng pháp luật và hài hòa lợi ích của Nhà nước và người dân. Trường hợp có khó khăn, vướng mắc cần chủ động trao đổi, làm việc với các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh để được tháo gỡ.