(Xây dựng) - UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu mới tổ chức Hội thảo kết nối chuỗi cung ứng sản phẩm hóa dầu giữa doanh nghiệp sản xuất với các doanh nghiệp trung và hạ nguồn.

Ông Nguyễn Văn Đồng - Giám đốc Sở Công Thương phát biểu tại hội thảo.

Nhiều lợi thế để phát triển thành trung tâm hóa dầu của Việt Nam

Theo đánh giá của Bộ Công Thương, ngành công nghiệp tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu chiếm tỷ trọng hơn 60% trong cơ cấu kinh tế của tỉnh. Trong đó, ngành công nghiệp hóa chất chiếm thế mạnh bởi nguồn nguyên liệu sẵn có từ khai thác dầu khí, cảng biển nước sâu, mạng lưới sản xuất đã hình thành và đang phát triển, nguồn nhân lực có trình độ cao, nhiều nhà đầu tư tiềm năng với tiềm lực tài chính và công nghệ mạnh quan tâm.

Ông Lê Văn Danh - Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho biết, đến hết năm 2022, riêng các dự án đầu tư đã hoạt động trong các Khu công nghiệp, ngành công nghiệp này có 21 dự án FDI và liên doanh với tổng vốn đầu tư đăng ký là 646,5 triệu USD; có 09 dự án vốn trong nước với tổng vốn đăng ký là gần 13.300 tỷ đồng. Đặc biệt, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã thu hút được hai dự án lớn liên quan đến sản xuất hóa chất là Tổ hợp hóa dầu Miền Nam (tổng vốn đầu tư 5,4 tỷ USD) và nhà máy Hyosung (1,3 tỷ USD). Hai dự án này sẽ tạo sức lan tỏa tới sự phát triển của các ngành công nghiệp hóa dầu, ngành công nghiệp nhựa và các ngành công nghiệp hạ nguồn.

Ông Toshio Kazama - cố vấn của Japan Desk tại tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu và Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Thanh Bình Phú Mỹ cho rằng, Bà Rịa – Vũng Tàu có 04 lợi thế lớn: Đó là, sở hữu cảng nước sâu Cái Mép Thị Vải, một trong những cảng nước sâu lớn nhất Việt Nam. Lợi thế thứ 2 là nguồn tài nguyên thiên nhiên dồi dào và khí tự nhiên được cung cấp hiệu quả từ ngoài khơi thông qua đường ống. Thứ 3 là nguồn cung cấp nước sạch từ các hồ lớn trên núi của tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, so sánh với các vùng khác của Việt Nam, nước ngọt thường được lấy từ nước sông hoặc nguồn nước ngầm và có thể không đủ để cung cấp, nhưng Bà Rịa – Vũng Tàu có các hồ lớn trên núi, đây cũng là nguồn cung cấp nước ngọt dồi dào. Thứ 4 là nguồn điện ổn định. Các nhà máy điện khí tự nhiên sử dụng nguồn khí tự nhiên dồi dào 4100 MW điện trong Bà Rịa – Vũng Tàu. Tận dụng sức hấp dẫn này, có rất nhiều công ty hoạt động trong ngành vật liệu như công nghiệp nặng, hóa chất, dầu khí.

“Trong những năm gần đây, việc cải thiện cơ sở hạ tầng giao thông của Bà Rịa – Vũng Tàu đã hỗ trợ tăng cường chuỗi cung ứng tại Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Từ cảng nước sâu Cái Mép Thị Vải, Công ty Thanh Bình Phú Mỹ có thể nhập nguyên liệu thô từ nước ngoài qua cảng container, cảng hàng lỏng, cảng tổng hợp/hàng rời hoặc LNG/LPG. Khi đó, các nhà máy trong các khu công nghiệp gần cảng có thể sản xuất, gia công các nguyên liệu cơ bản, các sản phẩm hạ nguồn hóa dầu như PP, PE hay các sản phẩm thép hoặc thậm chí sản xuất điện từ nhà máy điện LNG. Từ đó, các nguyên liệu, hóa chất cơ bản từ các công ty này sẽ cung cấp cho các ngành công nghiệp nhẹ, công nghiệp hỗ trợ trên địa bàn các tỉnh Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai, Long An… để sản xuất, lắp ráp thành phẩm cuối cùng. Sau đó, những thành phẩm này lại được đưa về cảng Cái Méo Thị Vải để xuất khẩu ra nước ngoài”, ông Toshio Kazama thông tin.

Ông Thanwa Udom – Piriyasak - Giám đốc thương mại của Công ty TNHH Hóa dầu Long Sơn cho biết, để tạo ra hiệu quả hoạt động sản suất kinh doanh và thúc đẩy sự đổi mới, ngành hóa dầu và nhựa đòi hỏi sự tích hợp của nhiều bên tham gia trong chuỗi cung ứng. Vì vậy, việc xây dựng các trung tâm hóa dầu trong nước là một chiến lược quan trọng để mở rộng kinh tế Việt Nam và đưa Việt Nam trở thành quốc gia chủ chốt trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

“Bà Rịa - Vũng Tàu là nơi để phát triển thành trung tâm hóa dầu của Việt Nam với nhiều lợi thế sẵn có như: Vị trí địa lý lý tưởng để vận chuyển thuận tiện các thiết bị siêu trường, siêu trọng và tiếp cận vùng nước biển sâu để xây dựng cảng, cầu cảng nhập khẩu nguyên liệu. Bên cạnh đó, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu sở hữu cơ sở hạ tầng hoàn thiện như: Cảng quốc tế Cái Mép – Thị Vải phục vụ vận chuyển cả trong nước và xuất khẩu”, ông Thanwa Udom – Piriyasak nhận định.

Các đại biểu tham dự hội thảo.

Phát triển nhưng chưa đúng tiềm năng

Ông Lê Văn Danh - Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cho biết, mặc dù có cảng nước sâu và nguồn tài nguyên dầu khí lớn nhất cả nước nhưng ngành công nghiệp hóa dầu của tỉnh chưa phát triển đúng với tiềm năng lợi thế hiện có. Sản phẩm tập trung chủ yếu vào các sản phẩm truyền thống cho nhu cầu thị trường nội địa mà chưa nắm bắt được cơ hội của các hiệp định thương mại tự do, nguyên liệu còn phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu, chưa hình thành rõ nét một chuỗi cung ứng giữa các sản phẩm hoá chất, chưa có nhiều sản phẩm có giá trị gia tăng cao như cao su kỹ thuật, hoá chất cơ bản cấp cao, nhựa và vật liệu cao cấp… Các doanh nghiệp tự xây dựng các chuỗi cung ứng của mình nên chưa hình thành được chuỗi cung ứng mang tính nhiều tầng. Thể chế liên kết vùng kinh tế phía Nam chưa đồng bộ, hiệu quả. Chất lượng nguồn lực chưa đáp ứng kịp thời yêu cầu phát triển ngành công nghiệp hóa dầu.

Ông Lê Văn Danh cho biết thêm: “Quan điểm về đầu tư của tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu sẽ hình thành Khu Công nghiệp hóa chất (chuyên sâu), các tổ hợp công nghiệp hóa chất với quy mô lớn hiện đại, an toàn theo hướng hóa học xanh và kinh tế tuần hoàn. Trong thời gian tới, để phát triển và tăng cường kết nối chuỗi cung ứng sản phẩm hóa dầu ở địa phương và các tỉnh thành khu vực phía Nam, Bà Rịa- Vũng Tàu mong muốn đẩy mạnh phát triển ngành công nghiệp của chuỗi hóa dầu theo hướng phát triển chiều rộng cả chiều sâu để tạo lập thêm các chuỗi giá trị trong nội cụm ngành và với các ngành, lĩnh vực công nghiệp, kinh tế khác. Tăng cường năng lực, đầu tư mới các dự án sản xuất sản phẩm hóa dầu, sau hóa dầu, nhất là hạt nhựa nguyên sinh, xơ, sợi để đáp ứng nhu cầu các ngành công nghiệp hóa cao su và nhựa, công nghiệp dệt trên địa bàn, vùng kinh tế phía Nam và cả nước, cũng như xuất khẩu”.

Theo ông Huỳnh Minh Thuận - chuyên gia lọc hóa dầu, Đại học Dầu khí Việt Nam, đối với khâu thượng nguồn, tiếp tục đầu tư phát triển các nhà máy sản xuất nguyên liệu hóa dầu từ các nhà máy lọc dầu, hóa dầu để đảm bảo chuỗi cung ứng hóa dầu và giảm phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu. Đồng thời phát triển các sản phẩm hóa dầu phù hợp với những điều kiện sản xuất hiện có của địa phương hay tiềm năng về mặt thị trường như các loại keo dán, cao su, hóa chất hay các loại phân bón thông minh và phân bón hữu cơ. Khâu trung nguồn là phát triển các loại hình vận chuyển và trở thành một trung tâm cho chuỗi cung ứng hóa dầu không chỉ ở Việt Nam mà còn trong khu vực Đông Nam Á. Ở khâu hạ nguồn thì sẽ mở rộng chuỗi giá trị phát triển các sản phẩm sau hóa dầu có nhu cầu lớn trên thị trường như các loại bao bì, vật liệu dùng trong xây dựng, đồ nội thất từ các nguyên liệu có sẵn tại địa phương như PE, PP, PVC, PS. Tập trung vào phát triển các sản phẩm nhựa kỹ thuật, chất lượng cao như PC, TPU, TPE, các loại cao su tổng hợp, ngành công nghiệp phụ trợ phục vụ cho ngành công nghiệp sản xuất đồ điện tử, linh kiện ô tô, dệt may hay các sản phẩm công nghệ cao.

Tổ hợp hóa dầu Long Sơn (xã Long Sơn, Thành phố Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu) (ảnh Phan Hà).

“Bà Rịa – Vũng Tàu hiện có một trung tâm công nghiệp dầu khí với cơ sở hạ tầng được phát triển đồng bộ và tương đối toàn diện. Vì vậy, việc phát triển chuỗi cung ứng sản phẩm hóa dầu để nới rộng chuỗi giá trị, tối đa tiềm năng của địa phương và mang đến sự phát triển hiệu quả và toàn diện của Bà Rịa – Vũng Tàu là cần thiết. Xu hướng thị trường các sản phẩm hóa dầu vẫn đang còn rất tích cực, xu hướng dịch chuyển năng lượng đang thúc đẩy quá trình sản xuất xanh hơn, sạch hơn và tiết kiệm năng lượng nhằm hướng đến mục tiêu net zero 2050”, ông Thuận cho hay.