(Xây dựng) - TS. Tô Nhật - Phó Chủ tịch HĐQT Tập đoàn AMACCAO chia sẻ về hành trình gần 30 năm AMACCAO trở thành tập đoàn đa ngành với hơn 4.000 nhân sự, đối tác của hàng loạt tên tuổi lớn như Hyundai, Samsung… tại Việt Nam.

Ngoài là doanh nhân, ông Nhật còn là nhà giáo dục nên rất yêu sách. Trong tủ sách của ông, ngoài bộ 3 cuốn sách nổi tiếng của Jim Collins là Vĩ đại do lựa chọn, Từ tốt đến vĩ đại, Xây dựng để trường tồn, có khá nhiều sách về phát triển con người. Ông còn là tác giả của cuốn “100 chìa khoá vàng dành cho CEO & chủ doanh nghiệp”, “Bậc thầy bán hàng đột phá” hay sách “Thói quen nhà lãnh đạo”.

AMACCAO - Cái tên đi cùng chất lượng

PV: Nghe tên Tập đoàn AMACCAO, ai không biết sẽ nghĩ là tập đoàn nước ngoài hay doanh nghiệp FDI nào đó. Vậy cái tên AMACCAO có ý nghĩa gì, thưa ông?

AMACCAO ban đầu không có tên là AMACCAO. Giai đoạn đầu lập ra doanh nghiệp, anh trai tôi (ông Tô Văn Năm - Chủ tịch HĐQT AMACCAO) đặt tên công ty là Công ty cổ phần Phát triển đầu tư xây dựng Việt Nam vì muốn tập trung vào lĩnh vực đầu tư và xây dựng, định hướng làm doanh nghiệp để góp phần phát triển Việt Nam.

Cách đây khoảng chục năm, chúng tôi bắt đầu nhìn thấy cơ hội để có thể quốc tế hoá được tên doanh nghiệp, nên nghĩ đến việc đổi tên. Đầu tiên thì tên gọi mới phải có tính chất quốc tế, ngắn gọn, dễ gọi, ai cũng đọc được.

Thứ hai là AMACCAO xuất phát từ ngành xây lắp, sau này mới phát triển sang sản xuất công nghiệp, năng lượng, môi trường, giáo dục… Trong ngành xây lắp thì “maccao” có nghĩa là chất lượng cao. Cứ nói thép mác cao, xi măng mác cao, gạch mác cao… là mặc định chất lượng cao. Đã chất lượng cao (mác cao), lại còn A thì tức là “the best of the best”. Chúng tôi đặt tên công ty như vậy cũng là hướng đến điều đó.

Ngoài ra việc đặt tên cũng là để hướng đến việc marketing. Trong nền kinh tế kỹ thuật số thì người ta tra cứu nhiều, mà chữ “A” được ưu tiên trên các thiết bị. Suy nghĩ vậy nên chúng tôi đổi tên công ty thành AMACCAO.

PV: Mục tiêu hướng đến thị trường quốc tế của AMACCAO đạt được ra sao?

Hiện nay thì AMACCAO xuất khẩu cọc ly tâm sang Đài Loan, sản xuất không đủ để bán. Chúng tôi là công ty thuần Việt tiên phong xuất khẩu được loại cọc này sang thị trường Đài Loan. Dĩ nhiên ở Việt Nam cũng có doanh nghiệp xuất khẩu sản phẩm này, nhưng là doanh nghiệp liên doanh.

Ngoài ra, nước tinh khiết 3A của AMACCAO cũng có mặt tại Singapore và một số nước châu Á Thái Bình Dương. Ống nhựa EUROPIPE cũng được xuất sang Lào, Campuchia, Úc... Sản phẩm van ren đồng đang được xuất khẩu sang Hàn Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Anh, Mỹ…

AMACCAO cũng xuất khẩu tại chỗ, tức cung cấp hàng hoá thay thế cho hàng nhập khẩu. Khách hàng của AMACCAO có những cái tên lớn như Tokyu, Sumitomo, Taisei, Hyundai, Samsung, Lotte, Daewoo…

Công ty chúng tôi là công ty thuần Việt nhưng đội ngũ cũng có nhiều chuyên gia nước ngoài. Vì có nhiều chuyên gia nước ngoài thì cũng có người nghĩ AMACCAO là công ty nước ngoài. Nhưng tôi cho rằng không nên đóng khung suy nghĩ là chỉ người châu Âu hay Mỹ mới làm được những thứ chất lượng Âu, Mỹ.

Chúng tôi nói đến câu chuyện quốc tế tại AMACCAO thì một là xuất khẩu, hai là thay hàng xuất khẩu, bán cho các công ty nước ngoài đang làm tại Việt Nam và tôi vẫn gọi vui là “xuất khẩu tại chỗ”.

Từ 40 đến 4.000 nhân sự

PV: AMACCAO hoạt động đa ngành, là tập đoàn sản xuất công nghiệp, kinh doanh các thiết bị vật liệu xây dựng, hạ tầng đến nước đóng chai, rượu, bao bì nhựa; đến giáo dục, đào tạo, rồi đầu tư BĐS, môi trường và năng lượng sạch… Để có được cơ ngơi này, những năm tháng đầu tiên khởi nghiệp của anh em ông như thế nào?

Tôi không bao giờ quên được những ngày đầu tiên khi anh trai tôi gây dựng AMACCAO. Đó là năm 1995, tôi còn đi học đại học. Anh tôi thuê mặt bằng vốn là mặt bằng của một quán ăn nhỏ tại quốc lộ 3 ở Đông Anh, Hà Nội để khởi nghiệp. Đến tận năm 2001, công ty vẫn phải đi thuê mặt bằng như thế để làm. Những năm tháng đó không bao giờ tôi quên.

Anh tôi, giai đoạn đầu, gần như “ôm” hết mọi việc, đúng chất là chủ doanh nghiệp nhỏ. Sáng thì 6h đã dậy khua “quân”, làm đến tận 22-23h, tiếp khách có khi đến 1h sáng hôm sau, cực kỳ vất vả.

Suốt 10 năm đầu tiên, công ty chọn làm hạ tầng nông thôn kiểu đường quê, mương rãnh thoát nước cấp phối… Vì sao lại chọn ngành này để làm? Thật ra chẳng có gì to tát, là vì doanh nghiệp lớn thì người ta không làm, không để ý. Anh tôi lại học Đại học Xây dựng, được đào tạo chính quy, bài bản nên bắt đầu khởi nghiệp như thế. 10 năm đầu tiên, công ty có 40 lao động và tập trung chỉ mỗi ngành xây lắp.

Sau này thì anh cũng quản lý, công ty lớn lên lại càng mệt, trăn trở, còn không có thời gian dành cho bản thân và gia đình. Khi ấy tôi đang học ở Anh, anh mới gọi về làm cùng.

PV: Ông về nước và gia nhập AMACCAO năm 2008. Không lâu sau đó thì nền kinh tế suy thoái, ông và AMACCAO đã đối mặt với khó khăn này thế nào?

Không bao giờ tôi quên được năm đó. Cả nền kinh tế chìm trong khó khăn. Lãi suất đi vay lên đến 24-25%/năm. Nhiều công ty phá sản. Thị trường bất động sản đóng băng. Ngành xây dựng, vật liệu xây dựng ảnh hưởng khủng khiếp. Lúc ấy chúng tôi họp HĐQT lại, ra quyết định một số anh em phải nghỉ thứ 7, thứ 6. Dù thế, lúc khó khăn nhất chúng tôi vẫn giữ đủ cho lao động có việc trên 5 ngày trong tuần.

Thêm vào đó, chúng tôi phải giảm giá thành bằng cách không thu khấu hao để đỡ cho khách hàng và cũng là để công ty duy trì được công việc. Nhưng cũng may là năm 2009-2010, công ty mở ra mảng BĐS nên cũng có chút tích luỹ tài chính, có nguồn dự phòng. Anh em trong công ty cũng đồng lòng, đoàn kết. Điều đó giúp AMACCAO vượt khủng hoảng một cách thuận lợi.

Đó cũng là kinh nghiệm tuyệt vời giúp cho chúng tôi trải qua 3 kỳ khủng hoảng của nền kinh tế một cách suôn sẻ. Tháng 3/2020, khi Covid-19 bùng phát thì chúng tôi cũng có kinh nghiệm xử lý rồi. Nên năm 2020, 2021, khó khăn là thế mà AMACCAO vẫn tăng trưởng trên 20%.

Doanh nghiệp tự cường, quốc gia thịnh vượng

PV: Năm 2020, 2021 khó khăn mà AMACCAO vẫn tăng trưởng 2 con số. Vậy hiện nay AMACCAO tăng trưởng ra sao?

Đến giờ thì con số tăng trưởng tốt hơn 2 năm trước. May mắn một điều là thương hiệu chúng tôi mấy năm gần đây tốt. Khách giới thiệu cho nhau nên đơn hàng nhiều lên. Hàng tốt chất lượng châu Âu, hệ thống rộng, thương hiệu tốt, khi bán thì quy mô lớn nên giá thành tiết kiệm được, khấu hao trên từng sản phẩm tốt, giá bán cạnh tranh. Tôi hay nói vui là nhiều chủ đầu tư ban đầu cho mình cái chén, sau là cái ấm, sau cả mâm. Điều này, đối với chúng tôi là rất hạnh phúc!

PV: Các lãnh đạo AMACCAO có ý định đưa công ty lên sàn chứng khoán không?

Chắc chắn là có rồi. Để bền vững thì cũng cần đưa cổ phiếu lên sàn nhưng phải chọn thời điểm thích hợp. Đến giờ, chúng tôi chưa quyết định thời điểm chính xác nhưng tương lai thì chắc chắn có.

PV: Nhiều doanh nghiệp đặt ra chiến lược đến năm 2045 để kết nối được với định hướng đưa Việt Nam trở nên hùng cường, AMACCAO thì sao?

Thú thực, khi mới lập doanh nghiệp, chẳng ai nghĩ lại được như ngày hôm nay. Ngày đó, anh tôi cũng xác định làm sao để sống, để giàu, để phát triển được đã.

Khi công ty đã tồn tại, phát triển 10 năm, AMACCAO nghĩ đến việc vươn từ ngoại thành ra thủ đô, phủ sóng các tỉnh, dần dần tiến ra thị trường xuất khẩu.

Làm kinh doanh, làm doanh nghiệp cũng giống như leo núi. Lúc đầu bạn ở dưới chân núi thì chỉ nhìn thấy đoạn sườn núi gần gần, nhìn đỉnh núi xa lắm, mờ lắm. Nhưng leo được đến sườn núi thì nhìn thấy mọi thứ trước mắt gần hơn, nhìn đỉnh rõ hơn.

Tầm nhìn của AMACCAO cũng thế, chúng tôi không dám nói là vĩ đại nhưng cứ làm tốt từng ngày, từng tháng, từng năm. Trước hết chúng tôi xác định phải là công ty top đầu về ngành mình chọn.

Thực tế thì AMACCAO đã làm được, ví dụ là thương hiệu hàng đầu miền Bắc, trên cả nước về cống và cọc bê tông; cấu kiện bê tông; về ống nhựa cho thương hiệu EUROPIPE, là công ty cung cấp sản phẩm với 30 năm bảo hành…

Không dừng lại ở mảng sản xuất, chúng tôi còn đã và đang thầm lặng và mạnh mẽ đầu tư vào một mặt trận mới. Đầu tư vào năng lượng, môi trường nhằm chung tay xây dựng một hệ sinh thái năng lượng xanh bền vững cho hiện tại và tương lai.

AMACCAO đã đầu tư 3 nhà máy thủy điện tại Lai Châu, 1 nhà máy điện gió tại Quảng Trị, 1 nhà máy điện rác Seraphin tại khu XLCTR tập trung Xuân Sơn - thị xã Sơn Tây (công suất xử lý rác 1500 tấn/ngày đêm, công suất phát điện 37Mw), nhà máy xử lý nước thải Nguyên Khê. Đây đều là những dự án có ý nghĩa quan trọng đối với môi trường trong tương lai của đất nước.

Doanh nghiệp tự cường thì quốc gia thịnh vượng. Tôi luôn nghĩ vậy.